တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး၌ တရုတ်အာဏာပိုင်များ၏ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း တသမတ်တည်းမရှိမှုကြောင့် မြန်မာကုန်သည်များမှာအခက်အခဲများစွာ ရင်ဆိုင်နေရ
တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွင် တရုတ်အာဏာပိုင်များ၏ ကုန်သွယ်ရေးနှင့်ပတ်သက်သော စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများမှာ တသမတ်တည်းမရှိသည့်အတွက် မြန်မာကုန်သည်များမှာ အခက်အခဲများစွာကြုံတွေ့နေရကြောင်း၊ ဥပမာအားဖြင့် မြန်မာဆန်များကိုတရုတ်နိုင်ငံအတွင်းသို့ တင်သွင်းမှုအား တရုတ်အစိုးရကတရားဝင် တားမြစ်ပိတ်ပင်ထားသော်လည်း နယ်စပ်ဒေသရှိ တရုတ်အာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းတာဝန်ရှိသူများကမူ ယင်းအချက်ကိုမသိကျိုးကျွန်ပြု၍ ဆန်တင်သွင်းခွင့်ကို ခွင့်ပြုခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလမှစတင်၍ နယ်စပ်ရှိတရုတ်အာဏာပိုင်များသည် နယ်စပ်တစ်လျှောက် ဆန်ကုန်သွယ်သည့် ကိစ္စရပ်များကိုအရေးယူခဲ့ပြီး ဆန်ကုန်သည်အချို့ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း၊ တရုတ်အာဏာပိုင်များ၏ ဖမ်းဆီးမှုဂယက်ကြောင့် မြန်မာနယ်စပ်တွင် ဆန်တန်ချိန်ပေါင်းများစွာ သောင်တင်လျက်ရှိကြောင်း၊ အလားတူ မြန်မာဘက်မှ ကျွဲ၊ နွားတိရိစ္ဆာန်များအား တရုတ်နိုင်ငံအတွင်းသို့ တင်သွင်းရာ၌ တရုတ်အာဏာပိုင်များသည် ခွင့်မပြုကြောင်းကို တရားဝင်ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ထားခြင်းမရှိဘဲ ကြုံကြိုက်သလို ဖမ်းဆီးမှုများ ပြုလုပ်လေ့ရှိကြောင်း၊ ယင်းကာလမျိုးတွင် နယ်စပ်သို့ ရောက်ရှိနေသော ကျွဲ၊ နွားတိရိစ္ဆာန် ထောင်ပေါင်းများစွာမှာ တရုတ်နိုင်ငံအတွင်းသို့ တင်ပို့ခွင့်မရဘဲမြန်မာနိုင်ငံဘက်ခြမ်း၌ပင် စေျးလျှော့၍ ရောင်းချခဲ့ရသည့်အတွက် မြန်မာကုန်သည်များမှာ အရှုံးများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရကြောင်း သိရှိရပါသည်။
မြန်မာအစိုးရမှ တရားဝင်ထုတ်ပြန်ကြေညာထားသည့် စာရင်းအချက်အလက်များအရ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွင်း မြန်မာနှင့်ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများအကြား နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုပမာဏမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၃၃) ဘီလီယံခန့်ရှိသည့်အနက် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၁၂) ဘီလီယံခန့်မှာ တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ကုန်သွွယ်ရေးမှရရှိခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုစုစုပေါင်းပမာဏအနက် ၃၅% ခန့်ကိုပိုင်ဆိုင်ထားကြောင်း၊ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံမှတရုတ်နိုင်ငံသို့ ပို့ကုန်အဖြစ် အမေရိကန်ဒေါ် လာ (၅.၇) ဘီလီယံခန့်တင်ပို့ခဲ့ပြီးသွင်းကုန်အဖြစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၆) ဘီလီယံခန့်ရှိကုန်ပစ္စည်းများကိုပြန်လည်တင်သွင်းခဲ့ကြောင်း၊ ပို့ကုန်ပမာဏအနက် ၈၇% ဖြစ်သောအမေရိကန်ဒေါ်လာ (၅) ဘီလီယံခန့်မှာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှတစ်ဆင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှတင်ပို့သည့် ကုန်ပစ္စည်းများတွင် ဆန်အမျိုးမျိုး၊ ဖရဲသီး၊ သခွားသီး၊ ဇီးသီးနှင့် သရက်သီးအစရှိသည့် ကုန်စည် (၅) မျိုးတို့မှာ တရုတ်နိုင်ငံအထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဌာနထံမှ ခွင့်ပြုချက်ရရှိမှသာ တင်သွင်းရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အခြားကုန်စည်များဖြစ်သည့် ပင်လယ်စာ၊ ဆန်ကွဲ၊ ပဲအမျိုးမျိုး၊ ပြောင်း၊ နှမ်း၊ ထောပတ်သီး၊ မြေပဲ၊ ငှက်ပျောသီး၊ ရော်ဘာ၊ သကြားနှင့် မွေးမြူရေးထွက်ကုန်ပစ္စည်းများနှင့်ပတ်သက်၍ မူတရုတ်အာဏာပိုင်များ အရေးယူဆောင်ရွက်မှုမှာ တသမတ်တည်းမရှိဘဲ အချို့အချိန်ကာလများတွင် ယင်းကုန်စည်များဝယ်ယူဖောက်ကားမှုကို ခွင့်ပြုထားပြီး အချို့သောကာလများတွင် မူဖမ်းဆီးမှုများပြုလုပ်လေ့ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ဆန်ကုန်သွယ်မှုအပေါ် သုံးသပ်မည်ဆိုပါက ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ဆန်တန်ချိန်(၃.၅) သန်းခန့် တင်ပို့ခဲ့ရာ (၂.၅) သန်းမှာနယ်စပ်လမ်းကြောင်းမှတစ်ဆင့် တင်ပို့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်အစိုးရမှ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် တရားဝင်သတ်မှတ်ပေးထားသည့် ဆန်တင်သွင်းရန်ခွဲတမ်းမှာ တန်ချိန် (၁) သိန်းသာဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ယင်းပမာဏထက်ပိုသောဆန်များကို တရားမဝင်လမ်းကြောင်းမှတစ်ဆင့် တင်သွင်းရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာဆန်ကုန်သည်များသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ဆန်တင်ပို့ရာ၌ တရုတ်အစိုးရမှ မြန်မာနိုင်ငံအတွက်သတ်မှတ်ထားသော ခွဲတမ်းပမာဏကို တိုးမြှင့်ပေးရန် လိုလားလျက်ရှိကြောင်း၊ မြန်မာကုန်သည်များသည် မြန်မာနိုင်ငံမှထွက်ရှိသော ဆန်နှင့်အခြားကုန်ပစ္စည်းများအား တရုတ်နိုင်ငံထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများနှင့် ကုန်စည်ချင်းဖလှယ်သည့်စနစ်အသုံးပြုရန် မြန်မာအစိုးရထံသို့ အဆိုပြုထားကြောင်း၊ ထို့ပြင် ရန်ကုန်မြို့နှင့်မန္တလေးမြို့တို့၌ တရုတ်နိုင်ငံသို့တင်ပို့မည့်ကုန်ပစ္စည်းများအားရောင်းချသူမှတိုက်ရိုက်လာရောက်ရောင်းချနိုင်မည့်ဈေးများဖွင့်လှစ်ရန် အစိုးရထံသို့ အဆိုပြုထားကြောင်း၊ ထိုကဲ့သို့ရောင်းချနိုင်မည်ဆိုပါက တရုတ်နယ်စပ်အထိ သွားရောက်ရောင်းချသည့်အခါ ကုန်ကျမည့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစရိတ်များ၊ ကုန်စည်သိုလှောင်ခစရိတ်များကို မြန်မာကုန်သည်များဘက်မှ သက်သာသွားနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
မြန်မာအစိုးရသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ကုန်စည်များတရားဝင်တင်ပို့ပြီး နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကို မြှင့်တင်နိုင်ရန်အတွက် ကုန်သည်များအား ပံ့ပိုးကူညီမှုများ ပြုလုပ်ပေးရန် လိုအပ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိအချိန်တွင် မြန်မာကုန်သည်များမှာ တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ကုန်သွယ်ရာ၌ အမြဲအရှုံးပေါ်လျက်ရှိကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအများဆုံးနှင့် အကျိုးအမြတ်အများဆုံးကိုရယူထားသည့်နိုင်ငံဖြစ်ရာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး၌ တရုတ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့အကြားတရားမျှတပြီး ဥပဒေနည်းလမ်းနှင့်ညီညွတ်သော ကုန်သွယ်ရေးဖြစ်မြောက်စေရန်အတွက် နိုင်ငံအနေဖြင့် ကြိုးစားအားထုတ်သင့်ကြောင်း www.frontiermyanmar.net အင်တာနက် website တွင်ဖော်ပြပါရှိပါသည်။