(၂၁)ရာစုပိုးလမ်းမကြီး(BRI)စီမံကိန်းနှင့်ဆက်စပ်နေသော တရုတ်နိုင်ငံ၏ ငွေကြေးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများအားလက်မခံမီသတိထားစဉ်းစားရမည့် အန္တရာယ်ရှိနိုင်သည့်အခြေအနေ(၇)ရပ်ကို နိုင်ငံတကာပညာရှင်များကသတိပေးခဲ့မှု

တရုတ်နိုင်ငံသည် (၂၁)ရာစုပိုးလမ်းမကြီးစီမံကိန်း(BRI)ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရန် စတင်ကြိုးပမ်းလျက်ရှိပြီး ဘေကျင်းမြို့၌ နိုင်ငံပေါင်း(၃၇)နိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်များပါဝင်သည့် ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ(၂၅)ရက်နေ့မှ (၂၇)ရက်နေ့အထိကျင်းပကာ ဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်ရန်စီစဉ်ထားကြောင်း၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဝါရှင်တန်ဒီစီအခြေစိုက်ထင်ရှားသည့်နိုင်ငံရေး၊စီးပွားရေးပညာရှင်များဖွဲ့စည်းထားသော အကြံပေးအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်သည့် Center for a New American Security(CNAS) သည် ပိုးလမ်းမကြီးစီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်၍ တရုတ်နိုင်ငံထံမှ အခြားနိုင်ငံများထံသို့ ကမ်းလှမ်းထားသည့်ချေးငွေများ၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများနှင့်ပတ်သက်၍သတိထားစဉ်းစားရမည့်အခြေအနေများကို ယခုရက်ပိုင်းအတွင်းအစီရင်ခံစာထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

အဆိုပါအစီရင်ခံစာ၌ (၅)နှစ်တာကာလအတွင်း အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်မည့် BRI နှင့်ဆက်စပ်နေသည့် တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို လက်ခံမည်ဆိုပါက အဓိကအားဖြင့် အခြေအနေ(၇)ရပ်ကို ကြုံတွေ့နိုင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် BRI စီမံကိန်းတွင်ပါဝင်မည့်နိုင်ငံများအနေဖြင့် တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ငွေကြေးအကူအညီများကိုလက်မခံမီ အန္တရာယ်ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့်အခြေအနေ(၇)ရပ်ကို အလေးအနက်ထားစဉ်းစားရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ အဆိုပါအခြေအနေ(၇)ရပ်မှာ နိုင်ငံတော်၏အချုပ်အခြာအာဏာ တည်တံ့ခိုင်မြဲမှုကို ထိခိုက်နိုင်ခြင်းရှိ/မရှိ၊ စီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်၍ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိ/မရှိ၊ ငွေကြေးစဉ်ဆက်မပြတ် ပံ့ပိုးပေးနိုင်ခြင်းရှိ/ မရှိ၊ စီမံကိန်းနှင့်ဆက်စပ်နေသောဒေသများ၌ ဒေသခံများနှင့် ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးနိုင်ခြင်းရှိ/မရှိ၊ ပထဝီနိုင်ငံရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ကြိုတင်မှန်းဆမှုများ၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကိုကာကွယ်နိုင်မှုများနှင့် အဂတိလိုက်စားမှုပြဿနာများ အစရှိသည့်အခြေအနေများပင်ဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။အဆိုပါအစီရင်ခံစာ၌ ဆက်လက်ဖော်ပြထားရာတွင် BRI နှင့်ပတ်သက်၍ လက်ရှိအချိန်၌တရုတ်နိုင်ငံမှ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်နေသည့် အာရှ၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်း၊ အာဖရိက၊ ဥရောပ၊ လက်တင်အမေရိကနှင့် ပစိဖိတ်ကျွန်းစုများမှ အခြေခံအဆောက်အဦဆိုင်ရာစီမံကိန်း(၁၀)ခုတို့ကို လေ့လာခဲ့ရာ၌ အထက်တွင်ဖော်ပြခဲ့သည့်အန္တရာယ်ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သော အခြေအနေ(၇)ရပ်ကိုတွေ့ရှိခဲ့ရကြောင်း၊ စီမံကိန်းကိုလက်ခံမည့်နိုင်ငံများသည် ကနဦးကာလကတည်းကပင် စီမံကိန်း၌ ဒေသခံနိုင်ငံများမှ ကုမ္ပဏီများနှင့် အလုပ်သမားများ အများအပြားပါဝင်နိုင်ရေးကို အဓိကထားဆွေးနွေးရမည်ဖြစ်ပြီး တရုတ်ကုမ္ပဏီများထံမှ ကျွမ်းကျင်မှုပညာရပ်များ မည်သည့်အတိုင်း အတာအထိလွှဲပြောင်းရရှိမည်ကိုလည်း အလေးအနက်ထား စဉ်းစားရန်လိုအပ်ကြောင်း၊ ထို့ပြင်စီမံကိန်းကို အကောင်အထည်ဖော်ရာ၌ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုများနှင့် အဂတိလိုက်စားမှုများဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် အခွင့်အလမ်းများကိုလျော့နည်းနိုင်သမျှ လျော့နည်းအောင်လုပ်ဆောင်ရမည်ဟု ဖော်ပြထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။အဆိုပါအစီရင်ခံစာ၏ နိဂုံးချုပ်အပိုင်းတွင်မြန်မာနိုင်ငံ၌တရုတ်နိုင်ငံမှအကောင်အထည် ဖော်ဆောင်ခဲ့သည့် ကျောက်ဖြူဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်၍ သုံးသပ်ထားရာ၌ ကျောက်ဖြူ စီမံကိန်းသည် တရုတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် ပြဿနာရပ်(၇)ခုစလုံးနှင့် အကျုံးဝင်နေကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသည် အဆိုပါစီမံကိန်းအား နှစ်(၅၀)လုပ်ကိုင်ခွင့်ဖြင့် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ မြန်မာအစိုးရသည် ယင်းစီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်၍ ပြည်သူလူထုထံမှ ဆွေးနွေးမှုများ၊ အကြံပြုချက်များကိုရယူခြင်းမရှိဘဲ အစိုးရ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုတည်းနှင့်ပင် လက်ခံသဘောတူညီခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းစီမံကိန်းကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံသည် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာသို့ တိုက်ရိုက် သွားရောက်နိုင်မည့်အခွင့်အလမ်းရရှိခဲ့ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသည် ပြည်ပ၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများပြုလုပ်ရာတွင် အထက်တွင်ဖော်ပြထားသောအခြေအနေများနှင့် ဝေဖန်မှုများကို အပြန်အလှန်သုံးသပ်လေ့လာပြီးမှသာပြုလုပ်လေ့ရှိကြောင်း၊ အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတမိုက်ပင့်ခ်သည် ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလအတွင်း BRI စီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်သည့် ဆွေးနွေးပွဲတစ်ခု၌ အာရှ-ပစိဖိတ်နိုင်ငံများအနေဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံထံမှငွေကြေးများကို လက်ခံရာ၌ အထူးသတိထား၍လက်ခံကြရန် သတိပေးခဲ့ဖူးသည်ဟု ဖော်ပြထားကြောင်းဖြင့် ဖော်ပြပါရှိပါသည်။

မှတ်ချက်။  Center for a New American Security(CNAS)အဖွဲ့သည် ဝါရှင်တန်ဒီစီအခြေစိုက် ပြည်သူ့ရေးရာမူဝါဒဆိုင်ရာပညာရှင်အဖွဲ့ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံရေးပညာရှင်များ၊ စီးပွားရေးပညာရှင်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားကာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၌သြဇာလွှမ်းမိုးမှုရှိသည့်အဖွဲ့ဖြစ်ကြောင်း၊ သမ္မတအိုဘားမားလက်ထက်တွင် CNAS မှ ပုဂ္ဂိုလ်များကို အစိုးရအဖွဲ့အတွင်း၌ ဖိတ်ခေါ်၍ အရေးကြီးသောတာဝန်များကို ပေးအပ်ခဲ့ဖူးရာ  အဆိုပါပုဂ္ဂိုလ်များတွင် ဒုတိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးမစ်ရှယ်ဖလိုနွိုင်းနှင့် လက်ထောက်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကက်ကမ်းဘဲလ်တို့လည်းပါဝင်ကြောင်း၊ CNAS မှပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်လွှား၌ သြဇာကြီးမားသောသတင်းမီဒီယာများဖြစ်သည့် CNN၊ NBC၊ The Washington Post၊ The New York Times၊ The Wall Street Journal နှင့် Foreign Policy အပါအဝင်သတင်းမီဒီယာများ၌ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးသုံးသပ်ချက်များကို ဝင်ရောက်ပြုလုပ်ပေးလေ့ရှိသည်ဟု သိရှိရပါသည်။

ဂျပန်အစိုးရသည် တစ်သောင်းတန်၊ ငါးထောင်တန်နှင့် တစ်ထောင်တန် ဂျပန်ယန်းငွေစက္ကူများအားဒီဇိုင်းပြောင်းလဲထုတ်လုပ်ရန်စီစဉ်နေမှု

ဂျပန်အစိုးရသည် ငွေစက္ကူအတုပြုလုပ်သည့် ပြဿနာများကို တားဆီးကာကွယ်နိုင်ရန်အတွက် တစ်သောင်းတန်၊ ငါးထောင်တန်နှင့် တစ်ထောင်တန် ဂျပန်ယန်းငွေစက္ကူများအား ဒီဇိုင်းပြောင်းလဲထုတ်လုပ်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ဂျပန်နိုင်ငံ၊ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးတာယိုအာဆိုက ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ပြုလုပ်သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားရာ၌ ဒီဇိုင်းအသစ်ဖြင့် ပြောင်းလဲထုတ်ဝေသွားမည့် ဂျပန်ယန်းငွေစက္ကူအသစ်များအား ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် စတင်သုံးစွဲသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တစ်သောင်းတန်ငွေစက္ကူ၏ ရှေ့ဘက်၌ ဂျပန်နိုင်ငံသားစက်မှုလုပ်ငန်းရှင် အီချီရှီဘူဆာဝါ (၁၈၄၀ -၁၉၃၁) ၏ ရုပ်ပုံကိုရိုက်နှိပ်ထားပြီး နောက်ကျောဘက်တွင် ၁၉၁၄ ခုနှစ်၌ စတင်တည်ဆောက်ခဲ့သည့် တိုကျိုဘူတာရုံကြီး၏ ပုံကိုထည့်သွင်းဖော်ပြထားကြောင်း၊ ၎င်းသည် ဂျပန်ဘဏ်လုပ်ငန်းကြီးဖြစ်သော Mizuho Bank ကိုတည်ထောင်ခဲ့သူဖြစ်ကြောင်း၊ ငါးထောင်တန်ငွေစက္ကူ၏ ရှေ့ဘက်၌ ဂျပန်နိုင်ငံသမိုင်း၌ ထင်ရှားသည့် ကျောင်းဆရာမတစ်ဦးဖြစ်သူ ယူမီကိုတာဆူဒါ (၁၉၆၄-၁၉၂၉) ရုပ်ပုံကိုရိုက်နှိပ်ထားပြီး နောက်ကျောဘက်တွင် ခရမ်းနုရောင်ဝစ္စတာရီးယားပန်း (wisteria flower) ပုံကိုဖော်ပြထားကြောင်း၊ ၎င်းသည် တိုကျိုမြို့ရှိ Tsuda University ကိုတည်ထောင်ခဲ့ပြီး ဂျပန်နိုင်ငံ၌ အမျိုးသမီးများ ပညာသင်ကြားခွင့်ရရှိရေးအတွက် လုပ်ဆောင်ခဲ့သူဖြစ်ကြောင်း၊ တစ်ထောင်တန်ငွေစက္ကူ၏ရှေ့ဘက်၌ ထင်ရှားသည့်ဂျပန်နိုင်ငံသားဘက်တီးရီးယားပိုးမွှားများလေ့လာရေးပညာရှင် ရှီဘာဆာဘူရိုအီတာဆာတို (၁၈၅၃-၁၉၃၁) ၏ ရုပ်ပုံကိုရိုက်နှိပ်ထားပြီးနောက်ကျောဘက်တွင် ဂျပန်ပန်းချီဆရာကာဆူရှီကာဟိုကူဆိုင် (၁၇၆၀-၁၈၄၉) ရေးဆွဲခဲ့သည့် ဖူဂျီတောင်ရှုခင်းပန်းချီကားပုံကို ထည့်သွင်းသွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးတာယိုအာဆိုက ဆက်လက်ပြောကြားရာ၌ အသစ်ထုတ်ဝေမည့်ငွေစက္ကူများတွင် ဖော်ပြခြင်းခံရမည့် လူပုဂ္ဂိုလ် (၃) ဦးမှာဂျပန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်းတစ်လျှောက်တွင် ထင်ရှားသည့် ပုဂ္ဂိုလ်များဖြစ်ကြောင်း၊ ငွေစက္ကူအသစ်များအား ပြန်လည်ရေးဆွဲထုတ်ဝေရခြင်းမှာ ပြောင်းလဲလာသောခေတ်နှင့်အညီ လိုက်လျောညီထွေရှိစေရန် ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ အဆိုပါ ငွေစက္ကူများအား၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ပထမနှစ်ဝက်အတွင်း၌ စတင်ထုတ်ဝေသွားမည်ဖြစ်ပြီး ယင်းတို့အားမထုတ်ဝေမီ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ပထမနှစ်ဝက်ကာလအတွင်း၌ ယန်းငါးရာတန်ဒင်္ဂါးပြားအသစ်ကို ထုတ်ဝေသွားရန်ဂျပန်အစိုးရကစီစဉ်ထားကြောင်း www.mainichi.jp အင်တာနက် website တွင်ဖော်ပြပါရှိပါသည်။

ကမ္ဘာ့ဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌအသစ်အဖြစ် အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဒုတိယဝန်ကြီးဟောင်းဒေးဗစ်မော်လ်ပတ်စ်စတင်တာဝန်ထမ်းဆောင်ပြီဖြစ်ကြောင်းအင်တာနက် website တွင်ဖော်ပြထားမှု

အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးဟောင်းဒေးဗစ်မော်လ်ပတ်စ် (၆၃နှစ်) သည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၉) ရက် (အင်္ဂါနေ့) မှစ၍ ကမ္ဘာ့ဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် စတင်တာဝန်ထမ်းဆောင်ပြီဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ယခင် ကမ္ဘာ့ဘဏ် ဥက္ကဋ္ဌဟောင်းဂျင်ယောင်ကင်သည် ၎င်း၏ဒုတိယသက်တမ်းကုန်ဆုံးမည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ပြည့်မြောက်သည်အထိတာဝန်ထမ်းဆောင်ခြင်းမပြုဘဲ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ (၁) ရက်နေ့၌ ရာထူးမှ ရုတ်တရက်နုတ်ထွက်သွားခဲ့ကြောင်း၊ ဂျင်ယောင်ကင် နုတ်ထွက်သွားပြီးနောက်တွင် ကမ္ဘာ့ဘဏ်ဘုတ်အဖွဲ့သည် ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်ဖြစ်သည့် ဘူဂေးရီးယားနိုင်ငံသူခရစ္စတယ်လီနာဂျော်ဂျီဘာကိုယာယီဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခဲ့ပြီး ဥက္ကဋ္ဌနေရာအတွက် ရွေးချယ်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် ကမ္ဘာ့ဘဏ်၌ ရှယ်ယာအများဆုံးပါဝင်သည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်နှင့်အညီ ကမ္ဘာ့ဘဏ်အနေဖြင့် ဥက္ကဋ္ဌနေရာအတွက်ရွေးချယ်ရာ၌ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအလိုကျသူများကိုသာ ရွေးချယ်လေ့ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၄) ရက်နေ့တွင် ကမ္ဘာ့ဘဏ်သည် သမ္မတဒေါ်နယ်ထရန့်က အမည်စာရင်းတင်သွင်းထားသောဘဏ္ဍာရေးဒုတိယဝန်ကြီးဟောင်းဒေးဗစ်မော်လ်ပတ်စ်အား ကမ္ဘာ့ဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ရွေးချယ်ခန့်အပ်ခဲ့ကြောင်း၊ ဒေးဗစ်မော်လ်ပတ်စ်သည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၉) ရက် (အင်္ဂါနေ့) တွင် ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ (၁၃) ဆက်မြောက်ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် စတင်တာဝန်ထမ်းဆောင်ပြီဖြစ်ကြောင်းဖြင့် www.xinhuanet.comတွင်ဖော်ပြပါရှိပါသည်။

မှတ်ချက်။ဒေးဗစ်မော်လ်ပတ်စ်သည် အမေရိကန်သမ္မတဟောင်းရော်နယ်ရေဂင် လက်ထက်တွင် ဒုတိယဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးအဖြစ်လည်းကောင်း၊ အမေရိကန်သမ္မတဂျော့ရှ်အိတ်ချ်ဒဗလျူဘုရှ် လက်ထက်တွင် ဒုလက်ထောက်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်ကြောင်း၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ အမေရိကန်သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကာလအတွင်း၌ ဒေးဗစ်မော်လ်ပတ်စ်သည် ဒေါ်နယ်ထရန့်၏ စီးပွားရေးအကြံပေးအဖြစ် လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ မတ်လအတွင်း တရုတ်ဗဟိုဘဏ်၏ ရွှေဝယ်ယူစုဆောင်းမှုပမာဏမှာ တန်ချိန်(၁၁) တန်ကျော်ရှိခဲ့ပြီး (၄) လဆက်တိုက်မြင့်တက်ခဲ့မှု

တရုတ်ဗဟိုဘဏ်၏ ရွှေဝယ်ယူစုဆောင်းမှုမှာ (၄) လဆက်တိုက်မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း၊  ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း တရုတ်ဗဟိုဘဏ်မှ ထုတ်ပြန်သည့်အစီရင်ခံစာအရ တရုတ်ဗဟိုဘဏ်သည် ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလတွင် ရွှေတန်ချိန် (၉.၉၅) တန်၊ ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် တန်ချိန် (၁၁.၈) တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် တန်ချိန် (၉.၉၅) တန်နှင့် မတ်လတွင် (၁၁.၂) တန်ခန့်စီအသီးသီး ဝယ်ယူစုဆောင်းခဲ့သည်ဟု သိရှိရကြောင်း၊  ထို့ကြောင့် ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလမှ ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ မတ်လအထိ (၄) လတာကာလအတွင်း တရုတ်ဗဟိုဘဏ်၏ ရွှေဝယ်ယူမှုစုစုပေါင်းပမာဏမှာ (၄၂.၉) တန်ခန့်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

တရုတ်ဗဟိုဘဏ်အနေဖြင့် နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးနှေးကွေးလာခြင်း၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် ကုန်သွယ်ရေးကိစ္စညှိနှိုင်းမှုများပြေလည်မှုမရရှိသေးခြင်းတို့ကြောင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာကို နိုင်ငံခြားအရန်ငွေကြေးအဖြစ် အဓိကထားစုဆောင်းနေမည့်အစား ရွှေကိုပြောင်းလဲစုဆောင်းနေသည့် အနေအထားရှိကြောင်း၊ လက်ရှိအချိန်တွင် တရုတ်ဗဟိုဘဏ်က ပိုင်ဆိုင်ထားသောအရန်ရွှေပမာဏသည်စုစုပေါင်းတန်ချိန် (၁၈၉၄) တန်ဝန်းကျင်ခန့်ရှိကြောင်း၊ တရုတ်ဗဟိုဘဏ်၏ အရန်ရွှေစုဆောင်းထားရှိမှုပမာဏသည် ၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ နှစ်လယ်ပိုင်းမှ လက်ရှိအချိန်အထိ (၄) နှစ်တာကာလအတွင်း၌ ၅၇%ခန့် မြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်းဖြင့် www.bloomberg.com တွင်ဖော်ပြ ပါရှိပါသည်။

မှတ်ချက်။ ကမ္ဘာပေါ်၌ အရန်ရွှေအများဆုံးပိုင်ဆိုင်ထားသည့် နိုင်ငံ(၅) ခုမှာအမေရိကန်ပြည်ထောင်စု (၈၁၃၃.၅) တန်၊ ဂျာမနီ (၃၃၆၉.၇) တန်၊ အီတလီ(၂၄၅၁.၈) တန်၊ ပြင်သစ် (၂၄၃၆) တန်၊ ရုရှား (၂၁၅၀.၅) တန်တို့ဖြစ်ပြီးတရုတ်နိုင်ငံမှာမူ အရန်ရွှေပိုင်ဆိုင်မှု အများဆုံးစာရင်းတွင် အဆင့် (၆) နေရာ၌ ရပ်တည်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။

တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး၌ တရုတ်အာဏာပိုင်များ၏ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း တသမတ်တည်းမရှိမှုကြောင့် မြန်မာကုန်သည်များမှာအခက်အခဲများစွာ ရင်ဆိုင်နေရ

တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွင် တရုတ်အာဏာပိုင်များ၏ ကုန်သွယ်ရေးနှင့်ပတ်သက်သော စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများမှာ တသမတ်တည်းမရှိသည့်အတွက် မြန်မာကုန်သည်များမှာ အခက်အခဲများစွာကြုံတွေ့နေရကြောင်း၊ ဥပမာအားဖြင့် မြန်မာဆန်များကိုတရုတ်နိုင်ငံအတွင်းသို့ တင်သွင်းမှုအား တရုတ်အစိုးရကတရားဝင် တားမြစ်ပိတ်ပင်ထားသော်လည်း နယ်စပ်ဒေသရှိ တရုတ်အာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းတာဝန်ရှိသူများကမူ ယင်းအချက်ကိုမသိကျိုးကျွန်ပြု၍ ဆန်တင်သွင်းခွင့်ကို ခွင့်ပြုခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလမှစတင်၍ နယ်စပ်ရှိတရုတ်အာဏာပိုင်များသည် နယ်စပ်တစ်လျှောက် ဆန်ကုန်သွယ်သည့် ကိစ္စရပ်များကိုအရေးယူခဲ့ပြီး ဆန်ကုန်သည်အချို့ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း၊ တရုတ်အာဏာပိုင်များ၏ ဖမ်းဆီးမှုဂယက်ကြောင့် မြန်မာနယ်စပ်တွင် ဆန်တန်ချိန်ပေါင်းများစွာ သောင်တင်လျက်ရှိကြောင်း၊ အလားတူ မြန်မာဘက်မှ ကျွဲ၊ နွားတိရိစ္ဆာန်များအား တရုတ်နိုင်ငံအတွင်းသို့ တင်သွင်းရာ၌ တရုတ်အာဏာပိုင်များသည် ခွင့်မပြုကြောင်းကို တရားဝင်ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ထားခြင်းမရှိဘဲ ကြုံကြိုက်သလို ဖမ်းဆီးမှုများ ပြုလုပ်လေ့ရှိကြောင်း၊ ယင်းကာလမျိုးတွင် နယ်စပ်သို့ ရောက်ရှိနေသော ကျွဲ၊ နွားတိရိစ္ဆာန် ထောင်ပေါင်းများစွာမှာ တရုတ်နိုင်ငံအတွင်းသို့ တင်ပို့ခွင့်မရဘဲမြန်မာနိုင်ငံဘက်ခြမ်း၌ပင် စေျးလျှော့၍ ရောင်းချခဲ့ရသည့်အတွက် မြန်မာကုန်သည်များမှာ အရှုံးများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရကြောင်း သိရှိရပါသည်။

မြန်မာအစိုးရမှ တရားဝင်ထုတ်ပြန်ကြေညာထားသည့် စာရင်းအချက်အလက်များအရ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွင်း မြန်မာနှင့်ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများအကြား နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုပမာဏမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၃၃) ဘီလီယံခန့်ရှိသည့်အနက် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၁၂) ဘီလီယံခန့်မှာ တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ကုန်သွွယ်ရေးမှရရှိခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုစုစုပေါင်းပမာဏအနက် ၃၅% ခန့်ကိုပိုင်ဆိုင်ထားကြောင်း၊ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံမှတရုတ်နိုင်ငံသို့ ပို့ကုန်အဖြစ် အမေရိကန်ဒေါ် လာ (၅.၇) ဘီလီယံခန့်တင်ပို့ခဲ့ပြီးသွင်းကုန်အဖြစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၆) ဘီလီယံခန့်ရှိကုန်ပစ္စည်းများကိုပြန်လည်တင်သွင်းခဲ့ကြောင်း၊ ပို့ကုန်ပမာဏအနက် ၈၇% ဖြစ်သောအမေရိကန်ဒေါ်လာ (၅) ဘီလီယံခန့်မှာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှတစ်ဆင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှတင်ပို့သည့် ကုန်ပစ္စည်းများတွင် ဆန်အမျိုးမျိုး၊ ဖရဲသီး၊ သခွားသီး၊ ဇီးသီးနှင့် သရက်သီးအစရှိသည့် ကုန်စည် (၅) မျိုးတို့မှာ တရုတ်နိုင်ငံအထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဌာနထံမှ ခွင့်ပြုချက်ရရှိမှသာ တင်သွင်းရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အခြားကုန်စည်များဖြစ်သည့် ပင်လယ်စာ၊ ဆန်ကွဲ၊ ပဲအမျိုးမျိုး၊ ပြောင်း၊ နှမ်း၊ ထောပတ်သီး၊ မြေပဲ၊ ငှက်ပျောသီး၊ ရော်ဘာ၊ သကြားနှင့် မွေးမြူရေးထွက်ကုန်ပစ္စည်းများနှင့်ပတ်သက်၍ မူတရုတ်အာဏာပိုင်များ အရေးယူဆောင်ရွက်မှုမှာ တသမတ်တည်းမရှိဘဲ အချို့အချိန်ကာလများတွင် ယင်းကုန်စည်များဝယ်ယူဖောက်ကားမှုကို ခွင့်ပြုထားပြီး အချို့သောကာလများတွင် မူဖမ်းဆီးမှုများပြုလုပ်လေ့ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ဆန်ကုန်သွယ်မှုအပေါ် သုံးသပ်မည်ဆိုပါက ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ဆန်တန်ချိန်(၃.၅) သန်းခန့် တင်ပို့ခဲ့ရာ (၂.၅) သန်းမှာနယ်စပ်လမ်းကြောင်းမှတစ်ဆင့် တင်ပို့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်အစိုးရမှ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် တရားဝင်သတ်မှတ်ပေးထားသည့် ဆန်တင်သွင်းရန်ခွဲတမ်းမှာ တန်ချိန် (၁) သိန်းသာဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ယင်းပမာဏထက်ပိုသောဆန်များကို တရားမဝင်လမ်းကြောင်းမှတစ်ဆင့် တင်သွင်းရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာဆန်ကုန်သည်များသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ဆန်တင်ပို့ရာ၌ တရုတ်အစိုးရမှ မြန်မာနိုင်ငံအတွက်သတ်မှတ်ထားသော ခွဲတမ်းပမာဏကို တိုးမြှင့်ပေးရန် လိုလားလျက်ရှိကြောင်း၊ မြန်မာကုန်သည်များသည် မြန်မာနိုင်ငံမှထွက်ရှိသော ဆန်နှင့်အခြားကုန်ပစ္စည်းများအား တရုတ်နိုင်ငံထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများနှင့် ကုန်စည်ချင်းဖလှယ်သည့်စနစ်အသုံးပြုရန် မြန်မာအစိုးရထံသို့ အဆိုပြုထားကြောင်း၊ ထို့ပြင် ရန်ကုန်မြို့နှင့်မန္တလေးမြို့တို့၌ တရုတ်နိုင်ငံသို့တင်ပို့မည့်ကုန်ပစ္စည်းများအားရောင်းချသူမှတိုက်ရိုက်လာရောက်ရောင်းချနိုင်မည့်ဈေးများဖွင့်လှစ်ရန် အစိုးရထံသို့ အဆိုပြုထားကြောင်း၊ ထိုကဲ့သို့ရောင်းချနိုင်မည်ဆိုပါက တရုတ်နယ်စပ်အထိ သွားရောက်ရောင်းချသည့်အခါ ကုန်ကျမည့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစရိတ်များ၊ ကုန်စည်သိုလှောင်ခစရိတ်များကို မြန်မာကုန်သည်များဘက်မှ သက်သာသွားနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

မြန်မာအစိုးရသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ကုန်စည်များတရားဝင်တင်ပို့ပြီး နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကို မြှင့်တင်နိုင်ရန်အတွက် ကုန်သည်များအား ပံ့ပိုးကူညီမှုများ ပြုလုပ်ပေးရန် လိုအပ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိအချိန်တွင် မြန်မာကုန်သည်များမှာ တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ကုန်သွယ်ရာ၌ အမြဲအရှုံးပေါ်လျက်ရှိကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအများဆုံးနှင့် အကျိုးအမြတ်အများဆုံးကိုရယူထားသည့်နိုင်ငံဖြစ်ရာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး၌ တရုတ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့အကြားတရားမျှတပြီး ဥပဒေနည်းလမ်းနှင့်ညီညွတ်သော ကုန်သွယ်ရေးဖြစ်မြောက်စေရန်အတွက် နိုင်ငံအနေဖြင့် ကြိုးစားအားထုတ်သင့်ကြောင်း www.frontiermyanmar.net အင်တာနက် website တွင်ဖော်ပြပါရှိပါသည်။

မလေးရှားနိုင်ငံ၏စားအုန်းဆီအရန်သိုလှောင်မှုကျဆင်းနေသည့်အတွက်စားအုန်းဆီဈေးနှုန်းမှာတစ်လအတွင်း အမြင့်ဆုံးသို့ရောက်ရှိခဲ့မှု

၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၄) ရက် (ကြာသပတေးနေ့) တွင် ရိုက်တာသတင်းဌာနမှ ကောက်ယူထုတ်ပြန်သည့် စစ်တမ်းအစီရင်ခံစာထွက်ပေါ်ပြီးနောက် မလေးရှားစားအုန်းဆီတန်ဖိုးမှာ (၁) လတာကာလအတွင်း အမြင့်ဆုံးသို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ရိုက်တာသတင်းဌာနမှထုတ်ပြန်သည့်အစီရင်ခံစာအရ ၂၀၁၉ခုနှစ်၊ မတ်လအတွင်းမလေးရှားနိုင်ငံ၏စား အုန်းဆီအရန်သိုလှောင်မှုပမာဏမှာ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်းဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် စားအုန်းဆီအရန်သိုလှောင်မှုပမာဏနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၆.၄% ကျဆင်းပြီး တန်ချိန် (၂.၈၅) သန်းခန့်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ရာ အဆိုပါပမာဏသည် (၅) လတာကာလအတွင်း စားအုန်းဆီအရန်သိုလှောင်မှုပမာဏ အနည်းဆုံးအနေအထားဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြထားကြောင်း၊ ထို့ပြင် မတ်လအတွင်း မလေးရှားနိုင်ငံ၏ ပြည်ပသို့ စားအုန်းဆီတင်ပို့မှုပမာဏမှာလည်း ဖေဖော်ဝါရီလနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ၂၃.၄% မြင့်တက်ကာ တန်ချိန် (၁.၆၃) သန်းခန့်တင်ပို့နိုင်ခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြထားကြောင်း၊ ယင်းအစီရင်ခံစာထွက်ပေါ်ပြီးနောက်တွင် မလေးရှားစားအုန်းဆီအား ပြည်ပနိုင်ငံများ၏ ဝယ်လိုအားမြင့်တက်လျက်ရှိသည်ဟူသော ခန့်မှန်းချက်များနှင့်အတူ မလေးရှားစားအုန်းဆီဈေးနှုန်းမြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၅) ရက် (သောကြာနေ့) တွင် မလေးရှားစားအုန်းဆီဈေးကွက်၌ ဇွန်လအတွက် စားအုန်းဆီကြိုတင်ရောင်းဝယ်မှုဈေးနှုန်းမှာ ၀.၁% မြင့်တက်ပြီး တစ်တန်လျှင် မလေးရှားငွေ ၂၂၀၆ရင်းဂစ် (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၄၀.၆၉ ဒေါ်လာ) ဖြင့်စျေးပိတ်သွားခဲ့ကြောင်း၊ အဆိုပါဈေးနှုန်းမှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ မတ်လ (၄) ရက်နောက်ပိုင်း (၁) လတာကာလအတွင်း အမြင့်ဆုံးဈေးနှုန်းဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုရက်သတ္တပတ်အတွင်း မလေးရှားစားအုန်းဆီဈေးနှုန်းမှာ ၄.၇% မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်းwww.theedgemarkets.com အင်တာနက် website တွင်ဖော်ပြပါရှိပါသည်။